یك پروژه ساختمانی مجموعه‌ای از فعالیتهاست كه برای دستیابی به منظور یا هدف خاصی انجام میگیرد . پروژه‌ها شامل فعالیتهایی هستند كه باید در تاریخهای معین ، با هزینه‌هایی معین و كیفیت تعیین‌شده‌ای به انجام رسند ؛ لازمه موفقیت هر پروژه ، دستیابی توام به هر سه عامل زمان ، هزینه و كیفیت معین است و خارج شدن هر یك از سه عامل مذكور از حدود تعیین شده ، می‌تواند به انجام پروژه‌ای ناموفق و غیراقتصادی منجر شود .
مدیریت‌پروژه ساختمانی برنامه‌ریزی و هدایت پروژه در چهارچوب زمان ، هزینه و كیفیت مشخص به‌سوی ایجاد نتایج مشخص آن است . مدیریت‌پروژه فعالیتهای برنامه‌ریزی ، سازماندهی ، نظارت بر اجرا و هدایت اجرا را در بر میگیرد و سعی دارد تا با استفاده درست از منابع ، نتایج مشخص و موردانتظار را با هزینه توافق‌شده قبلی در موعد درست خود تحویل دهد . به بیان دیگر :
مدیریت پروژه بكارگیری دانش ، مهارتها ، ابزار و تكنیكهای لازم در اداره جریان اجرای فعالیتها
، به منظور رفع نیازها و انتظارات متولیان از اجرای پروژه است .
مدیریت پروژه در اجرای این مهم از دو بازوی قدرتمند برنامه‌ریزی و كنترل پروژه بهره میگیرد .
فرآیند برنامه‌ریزی ، تعیین توالی و توازی فعالیتهای
لازم برای اجرای یك پروژه با در نظر گرفتن زمان مورد نیاز برای اجرای هر فعالیت و
كیفیت تعیین شده برای آن فعالیت است .
كنترل پروژه فرایندی است در جهت حفظ مسیر پروژه برای
دستیابی به یك تعادل اقتصادی موجه بین سه عامل هزینه ، زمان و كیفیت در حین اجرای پروژه ، كه از ابزار و تكنیكهای خاص خود در انجام این مهم كمك میگیرد .
در واقع كنترل ، اجرای دقیق و كامل برنامه تدوین‌شده برای پروژه است ،
بگونه‌ای كه هنگام خروج از برنامه بتوان با تشخیص علل و طرح اقتصادی‌ترین فعالیتها ، پروژه را به نزدیك‌ترین حالت ممكن در مسیر اولیه و اصلی خود بازگرداند .
كنترل پروژه در این راه از سه عامل زیر بهره میگیرد :
۱- تعیین وضعیت واقعی پروژه .
۲- مقایسه وضعیت واقعی با برنامه .
۳- در نظر گرفت اقدام اصلاحی .
تاریخچه مدیریت پروژه در جهان را معمولا به مدیریت پروژه‌های عظیمی همچون
ساخت اهرام مصر ، دیوار چین و یا بنا نهادن تخت جمشید به دستور داریوش مربوط میدانند ؛
هریك از این پروژه‌ها از جمله پروژه‌های بزرگ و پیچیده تاریخ بشریتند كه با كیفیت استاندارد بالا و بكارگیری نیروی عظیم انسانی ساخته شدهاند .
یك مدیر پروژه وقتی به شهر اسرارآمیز هخامنشیان سری میزند و
در هر گوشهای از آن به نقوش هنرمندانه برجسته باستانی برخورد می‌كند
بدون شك دچار حیرت می‌گردد كه چگونه چنین پروژه عظیمی قریب دو هزار و پانصد سال پیش با چنین كیفیت منحصر به فردی ساخته شده كه علی‌رغم ویرانی و
به آتش كشیده شدن پیاپی توسط اسكندر و تسخیر كنندگان پس از او همچنان به
عنوان نماد حیرت‌انگیز پروژه ایرانی از آن یاد میشود .
هرچند به دستور كوروش ،
مهندسان و سازندگان پاسارگاد موظف بودند شرح كار خود و همچنین برنامه كاری روز بعد خود را در
لوحه‌هایی كه به نام كارنامك مشهور بود ,
بنگارند اما امروزه جز با تكیه بر حدسیات نمی‌توان اظهارنظر قاطعی پیرامون نحوه دقیق مدیریت پروژه‌های عظیم عهد باستان ابراز داشت ،
چرا كه متاسفانه تاكنون هیچ مدرك و نشانه‌ای دال بر چگونگی بكار بستن روشها و تكنیكهای مدیریت پروژه در این طرحها یافت نشده است .
اما تاریخچه مدیریت پروژه در دنیای جدید به سالهای ابتدایی دهه ۱۹۰۰ میلادی باز می‌گردد ؛
جایی كه هنری گانت با توسعه نمودار میلهای ابداعی خود آغازگر حركت پرشتاب بعدی طی سالهای دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ میلادی در پروژه‌های نظامی و هوافضای آمریكا و سپس انگلستان گردید .
هرچند نام پرآوازه هنری گانت به عنوان پدر تكنیكهای برنامه‌ریزی و كنترل پروژه در تاریخ ثبت گردیده است
لیكن سالهای دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ به عنوان سالهای آغازین رشد و
توسعه مدیریت پروژه در دنیای معاصر شناخته میشود .
این سالها سرآغاز تكوین و توسعه بسیاری از روشها و دانشهای مربوط با مدیریتهای نه‌گانه پروژه است كه سالها بعد توسط نرم‌افزارهای مختلف عملیاتی و در پروژه‌ها بكار گرفته شدند .
درباره این سایت